Spółka komandytowa – jest to spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Spółka komandytowa jest tzw. „ułomną osobą prawną” co oznacza, że nie posiada ona osobowości prawnej. Ma możliwość nabywania praw, zaciągania zobowiązań i pozywania innych podmiotów, jakże i sama może zostać przez te podmioty pozwana.
Umowa spółki:
Umowa spółki komandytowej powinna zostać zawarta pomiędzy co najmniej dwiema osobami fizycznymi w formie aktu notarialnego. Obowiązkowy jest także wpis spółki do Krajowego Rejestru Sądowego.
Umowa spółki komandytowej powinna zawierać:
1) firmę i siedzibę spółki,
2) przedmiot działalności spółki,
3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,
4) oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,
5) oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumę komandytową).
W spółce komandytowej występują następujące osoby:
Komandytariusz – może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik. Za pomocą umowy spółki lub prawomocnego orzeczenia sądu można pozbawić go możliwości reprezentowania spółki. Odpowiada on za zobowiązania spółki jedynie do wysokości sumy komandytowej. Istnieją jednak sytuacje, gdy komandytariusz ponosi pełną odpowiedzialność za zobowiązania spółki:
- gdy w firmie znajduje się nazwisko lub firma (nazwa) komandytariusza (art. 104 § 4 KSH),
- gdy komandytariusz dokona w imieniu spółki czynności prawnej, nie ujawniając swojego pełnomocnictwa (art. 118 § 2 in principio KSH),
- gdy komandytariusz działa bez umocowania albo gdy przekroczy jego zakres (art. 118 § 2 in fine KSH).
Komandytariusz ma prawo do przeglądania odpisu sprawozdania finansowego za rok obrotowy oraz ksiąg i dokumentów w celu sprawdzenia ich rzetelności. Komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Komplementariusz – zobowiązany jest do pełnego reprezentowania spółki komandytowej. Posiada on również prawo i obowiązek prowadzenia jej spraw. Odpowiada on za zobowiązania powstałe w wyniku prowadzenia spółki, całym swoim majątkiem osobistym. Odpowiedzialność ta jest subsydiarna – zobowiązania spółki mogą być pokrywane majątkiem osobistym komplementariusza dopiero wtedy gdy majątek spółki okaże się niewystarczający.
Suma komandytowa – ograniczenie kwotowe wartości jaką wierzyciel może uzyskać z majątku osobistego komandytariusza.
Wkłady – mogą stanowić różną postać, np. gotówka, własność, prawa do rzeczy ruchomych jak i nieruchomości. Również praca i usługi na rzecz spółki komandytowej mogą być traktowane jako wkład. Przy ustalaniu wysokości wkładów należy zachować rozsądek, gdyż nie może być to wartość symboliczna. Powinna być ona oszacowana zgodnie z zapotrzebowaniem spółki na zaspokajanie wierzytelności. Wkłady stanowią realnie wniesiony kapitał do spółki. W spółce kapitałowej nie ma minimalnej wielkości wnoszonego wkładu tak jak to ma miejsce podczas zakładania spółki z o.o. Wkładu komandytariusza do spółki komandytowej nie mogą stanowić jednak jego udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcje spółki akcyjnej, jeżeli jest on wspólnikiem tych spółek, a spółki te są komplementariuszami w danej spółce komandytowej.
Opodatkowanie spółki kapitałowej:
W przypadku spółki kapitałowej sprawa opodatkowania jest prosta. Opodatkowaniu podlegają jedynie dochody uzyskiwane przez wspólników tej spółki. Nie występuje tutaj tzw. podwójne opodatkowanie tak jak w przypadku spółki z o.o. Spółka kapitałowa nie posiada własnego, prawnie wyodrębnionego majątku, a co za tym idzie nie jest zobowiązana do płacenia podatku.