Zmiany w zakresie podatku od towarów i usług (VAT), które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku:
1.Gdzie rozliczać VAT od 1 stycznia 2016 r.
Od 1 stycznia 2016 r. urzędem skarbowym właściwym w sprawach VAT będzie ten sam urząd, który jest właściwy dla podatnika w sprawie podatku dochodowego. Będzie to urząd skarbowy ustalony według miejsca zamieszkania (dla osób fizycznych) lub siedziby podatnika (dla osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej).
Od nowego roku podatnicy VAT obsługiwani dotychczas przez różne urzędy skarbowe „przechodzą pod” urzędy skarbowe właściwe dla nich dotychczas w sprawie podatku dochodowego. Od tego momentu w nowym urzędzie powinni składać deklaracje VAT i ich korekty, nawet gdy będą one dotyczyły okresu sprzed 1 stycznia 2016 r. Tylko w sprawach podatkowych (postępowaniach, kontrolach i czynnościach sprawdzających) wszczętych przed 1 stycznia 2016 r. właściwy pozostanie dotychczasowy urząd skarbowy.
2.VAT od towarów na cele ochrony przeciwpożarowej
Uchylona zostanie obniżona stawka podatku VAT (8%) na dostawy sprzętu dla jednostek ochrony przeciwpożarowej, przeznaczonych na cele ochrony przeciwpożarowej. Dostawa towarów dla jednostek ochrony przeciwpożarowej, przeznaczonych na cele ochrony przeciwpożarowej będzie podlegała opodatkowaniu podstawową stawką VAT, tj. 23%.
3.Zmiany w zakresie odliczania VAT od zakupu towarów służących działalności mieszane
W miejsce obecnych zasad ustalania proporcjonalnego odliczenia VAT dokonywanego na koniec roku, przy prowadzeniu działalności opodatkowanej, jak i nieopodatkowanej lub zwolnionej z podatku, wprowadzona zostanie nowa zasada tzw. wstępna proporcja odliczeń.
Podatnicy nabywający towary i usługi nie wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej są uprawnieni do odliczenia jedynie części podatku VAT wynikającego z ich nabycia. Z dniem 1 stycznia przyszłego roku dodane zostaną przepisy nakazujące–w przypadkach, gdy przypisanie zakupów do poszczególnych rodzajów działalności nie jest możliwe–obliczenie kwoty podatku naliczonego zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej (tzw. sposobem określenia proporcji), który powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Ten warunek zostanie spełniony, gdy wybrany sposób:
  • zapewni dokonanie obniżenia VAT wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na czynności opodatkowane, oraz
  • obiektywnie odzwierciedli część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na inne cele, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać takie dane jak:
  • średnioroczna liczba osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą;
  • średnioroczna liczbą godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą;
  • roczny obrót z działalności gospodarczej;
  • średnioroczna powierzchnia wykorzystywana do działalności gospodarczej.
W efekcie podatnik już w okresie nabycia towarów odliczać będzie mógł część podatku VAT proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane. Stosowana proporcja odzwierciedlać będzie m usiała obiektywnie korzystanie przez podatnika z nabytych towarów i usług w prowadzeniu działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Po zakończeniu roku podatkowego, podatnik tak jak do tej pory obowiązany będzie dokonać powtórnie korekty podatku odliczonego, uwzględniając dane dla zakończonego roku podatkowego.
4. Zmiany w podatku naliczonym przy nabyciu lub powstaniu nieruchomości
Od początku2016 roku nakłady, które będą poniesione na nabycie czy wytworzenie nieruchomości przeznaczonej do celów prowadzonej działalności gospodarczej jak i poza nią (z wyłączeniem celów osobistych) będą obliczane w zależności od tego w jakiej części dana nieruchomość będzie wykorzystywana w tej działalności.Odliczenia te zasadne będą wyłącznie w przypadku nieruchomości, które będą wykorzystywane w procesie działalności gospodarczej oraz w innych celach, ale nie mogą to być cele osobiste. Zmiana odnosić się będzie do nakładów, które zostaną poniesione od stycznia 2016 roku.
5.Korekta deklaracji podatkowej i jej uzasadnienie w roku 2016 (VAT)
W nowelizacji Ordynacji podatkowej zrezygnowano z obowiązkowego uzasadniania korekty ze względu na trudności w wyegzekwowaniu go od składających korektę podatników. Brak uzasadnienia nie spowoduje, że korekta straci moc prawną, jednak organ podatkowy będzie mógł wezwać podatnika do uzupełnienia skorygowanej deklaracji. Jeżeli braki nie zostaną uzupełnione, organ rozpocznie postępowanie wyjaśniające, a także wyda decyzję, która określi prawidłową wysokość zobowiązania.

Zmiany w podatku VAT w 2015 roku

Od stycznia br. został zniesiony obowiązek potwierdzania zgłoszenia rejestracyjnego. Zgodnie z zapisem rozszerzającym art. 96 Ustawy z dnia 11.03.2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.) naczelnik urzędu skarbowego potwierdza zarejestrowanie podatnika jako „podatnika VAT czynnego” lub, jeżeli podatnik jest zwolniony, jako „podatnika VAT zwolnionego” tylko na wniosek podatnika. To tej pory rejestracja podatnika wymagała każdorazowo jej potwierdzenia.

Zmian dokonano również w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 roku  w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Główne innowacje dotyczą katalogu czynności, które obowiązkowo trzeba ewidencjonować na kasie fiskalnej:

→    dostawy zapisanych i niezapisanych nośników danych cyfrowych i analogowych (dotychczas utrata zwolnienia występowała wyłącznie w przypadku dostaw nośników zapisanych),

→    dostawy perfum i wód toaletowych z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów (do tej pory czynności te nie powodowały utraty zwolnienia),

→    naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów (w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania),

→    w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,

→    w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów,

→    w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów,

→    usługi prawnicze, z wyłączeniem czynności notarialnych

→    usługi doradztwa podatkowego,

→    usługi związane z wyżywieniem, z wyłączeniem usług świadczonych na pokładach samolotów lub usług stołówek przez placówki, które świadczą usługi związanych z wyżywieniem wyłącznie dla uczniów, studentów i innych podopiecznych oraz nauczycieli i personelu; obowiązek ewidencjonowania usług związanych z wyżywieniem dotyczy wyłącznie usług:

–       świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz,

–       przygotowania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering),

usługi fryzjerskie, kosmetyczne i kosmetologiczne.

             Zwolniono z ewidencji dostawę towarów i świadczenie usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji – do wprowadzenia zmiany w tym zakresie kwestia sprzedaży środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nie była zwolniona z obowiązku ewidencjonowania, co więcej, wartość sprzedaży któregoś ze składnika tych aktywów była uwzględniana przy ustalaniu prawa do korzystania ze zwolnień ze względu na kwotę obrotu, który realizowano na rzecz osób prywatnych (osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych). W związku z powyższym, od 1 stycznia 2015 roku, sprzedaż środka trwałego podlegającego amortyzacji lub wartości niematerialnej i prawnej za kwotę przewyższającą 20 tys. netto nie powoduje utraty prawa do korzystania z przedmiotowego zwolnienia.

Obrót z tytułu dostaw nieruchomości na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych – od 1 stycznia 2015 roku nie jest uwzględniany przy ustalaniu prawa do zwolnień podmiotowych z obowiązku ewidencjonowania z uwagi na kwotę obrotu realizowanego na rzecz ww. podmiotów. W świetle przepisów obowiązujących do końca grudnia 2014 roku, sprzedaż nieruchomości (np. zakupionej przez podatnika do tymczasowego wykorzystania) spowodowałaby, że prawo do zwolnienia z ewidencji zostałoby automatycznie utracone po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania sprzedaży.

Usługi świadczone w niewielkich ilościach – zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania zlikwidowano. Do końca 2014 roku istniało zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania usług świadczonych na rzecz osób prywatnych i rolników ryczałtowych, jeżeli:

-każde świadczenie podatnika zostało udokumentowane fakturą oraz

-ilość świadczonych usług w poprzednim roku podatkowym nie przekraczała 50, z uwzględnieniem, że liczba odbiorców tych usług w tym okresie była mniejsza niż 20.

Zmiany w podatku od towarów i usług w 2014 roku

Głównym obszarem zmian dotyczących podatku VAT jest moment powstania obowiązku podatkowego. Dotychczas obowiązywała zasada, według której, VAT można odliczyć w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny, przy czym termin wystawienia faktury upływał w 7. dniu licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Poza kilkoma wyjątkami, od 1 stycznia 2014 roku termin odliczenia VAT będzie niezależny od daty wystawienia faktury, lecz od momentu powstania obowiązku podatkowego.

Ogromne znaczenie będzie miało także wprowadzenie nowych zasad dotyczących obowiązku podatkowego w przypadku sprzedaży ciągłej i sprzedaży wykonywanej w okresach rozliczeniowych. Od stycznia nie mają także zastosowania szczególne terminy powstawania obowiązku podatkowego dotyczące np. terminu płatności faktury. W takich przypadkach należy rozpoznać powstanie obowiązku z chwilą wystawienia faktury, chyba, że nie została ona wystawiona w terminie, wtedy z chwilą upływu terminu jej płatności. Do niektórych z tych czynności powinno się stosować ogólne zasady ustalania obowiązku podatkowego, jednak w poszczególnych przypadkach wygodniej będzie stosować nową regułę – wiążącą moment powstawania obowiązku z zakończeniem okresu rozliczeniowego, za który następuje płatność (lub rozliczenie danej czynności).

Przygotowując się do stosowania nowych przepisów dotyczących podatku VAT należy zwrócić uwagę na to, iż od 1 stycznia 2014r. moment powstania obowiązku podatkowego będzie zależał od zaistnienia określonych okoliczności faktycznych, ale również od zawieranych umów. Zatem obowiązek podatkowy według nowych przepisów uzależniony będzie od daty wykonania usługi lub wydania sprzedanego towaru a nie tak jak to miało miejsce dotychczas od daty wystawienia dokumentu potwierdzającego wykonanie czynności.

Dla niektórych czynności obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą otrzymania płatności. W przypadku gdy podatnik otrzyma część lub całość zapłaty za wykonanie ww. czynności, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania. Zasada ta będzie miała także zastosowanie w przypadku otrzymania zaliczek, zadatków czy rat spłaty. Należy mieć jednak na uwadze, że odliczenia VAT nie będzie można dokonać wcześniej, niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzyma fakturę dokumentującą nabycie towarów lub usług.

W nowym stanie prawnym, jeżeli podatnik nie odliczy VAT w miesiącu lub kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy, będzie nadal mógł tego dokonać w rozliczeniu za jeden z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych.

WAŻNE: Z literalnego brzmienia przepisów wynika, że odliczenia VAT będzie można dokonać, jeżeli będą spełnione łącznie następujące warunki:

1) powstał obowiązek podatkowy,

2) podatnik otrzymał fakturę.

Przykład

Załóżmy, że podatnik kupi towar w styczniu 2014 r. i w tym miesiącu powstanie obowiązek podatkowy. Jeżeli fakturę dokumentującą ten zakup podatnik otrzyma w styczniu, będzie mógł odliczyć VAT z tej faktury w deklaracji za styczeń, luty lub marzec (przy założeniu, że podatnik rozlicza VAT miesięcznie). Jeżeli jednak podatnik otrzyma fakturę później, np. w lutym, odliczenia VAT będzie mógł dokonać w rozliczeniu za luty lub marzec.

Zgodnie z nową regulacją prawną obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje:

·         co do zasady w chwili wydania towaru lub wykonania usługi,

·         w odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług budowlanych i budowlano-montażowych, usługę uznaje się również za wykonaną, w przypadku wykonania części usługi, za którą otrzymano zapłatę,

·         w momencie upływu każdego okresu, do którego odnoszą się płatności za usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, którą uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu (sprzedaż ciągła). Obowiązek ten powstaje ww. okresach aż do momentu zakończenia świadczenia tej usługi,

·         z chwilą otrzymania zaliczki lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, co miało zastosowanie także w ubiegłym roku,

·         z  chwilą otrzymania płatności w przypadku: komisu, dostawy z nakazu władzy za odszkodowaniem, dostawy towarów dokonywanej w trybie egzekucji, świadczenia usług na rzecz sądów oraz zwolnionych z podatku usług finansowych i ubezpieczeniowych,

·         z chwilą wydania towaru w przypadku dostawy budynków lub lokali,

·         z chwilą wystawienia faktury, zaś gdy faktury nie wystawiono w terminie, z chwilą upływu terminu płatności tylko w przypadku dostawy mediów (tj. dostawy ciepła, gazu, energii elektrycznej, usług telekomunikacyjnych) oraz usług komunalnych (dostawy wody, odprowadzania ścieków, wywozu i unieszkodliwiania odpadów),

·         z chwilą wykonania usługi lub na koniec okresu rozliczeniowego w przypadku usług transportowych,

·         w dacie wystawienia faktury, jeżeli została ona wystawiona terminowo albo w dacie, w której powinna być ona wystawiona, w przypadku usług budowlanych (termin wystawienia faktur za usługi budowlane – 30. dzień od chwili wykonania usługi),

·         w dacie wystawienia faktury, jeżeli została ona wystawiona terminowo lub z chwilą upływu terminu płatności tej faktury w przypadku usług: najmu, dzierżawy, leasingu, stałej obsługi prawnej i biurowej oraz ochrony,

Zmiany dotyczące wystawiania faktur w 2014 roku

Od stycznia 2014 r. przestaje obowiązywać zasada, w myśl której obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury. W związku z powyższym liberalniejsze stają się zasady dotyczące terminów wystawiania faktur VAT. Od stycznia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi lub wydania towaru.

Podstawowy termin wystawienia faktury 

Do 2013 roku jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstawał z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Podstawową zasadą obowiązująca w 2014 roku, będzie obowiązek wystawienia faktury nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę. Przy czym w art. 106i ust. 7 ustawy wskazano dodatkowo, że faktury nie będą mogły być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed dokonaniem dostawy lub wykonaniem usługi.

Zatem ogólną zasada dotycząca wystawiania faktur w bieżącym roku nakazuje wystawić dokument potwierdzający powstanie obowiązku podatkowego nie wcześniej niż 30. dnia przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi i nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym czynność ta miała miejsce.

Nowa ustawa, nie uwzględnia przepisów mówiących o możliwości wystawiania faktur zbiorczych. Prawdopodobnie przyczyną jest znaczne wydłużenie terminu wystawienia faktury. Od nowego roku. wystawiona faktura będzie mogła dokumentować sprzedaż dokonaną w ciągu miesiąca na rzecz jednego kontrahenta, więc co do zasady będzie również spełniała rolę obecnie obowiązującej faktury zbiorczej.

Przykład:

Zakładając, że podatnik, u którego obowiązek podatkowy będzie powstawać na zasadzie ogólnej określonej w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, wykonał usługi w dniach 2, 4, 9, 12, 23 lutego 2014 r., to właśnie w tych dniach powstanie obowiązek podatkowych z tytułu ich wykonania. Faktury dokumentujące wykonanie wymienionych usług podatnik będzie zobowiązany wystawić najpóźniej 15 marca 2014 r. Będzie mógł zafakturować każde wykonanie usługi osobno w innym dniu (ale nie później niż 15 marca 2014 r.) lub też zafakturować wszystkie wymienione usługi łącznie nie później niż 15 marca 2014 r.


Zmiany w podatku VAT – rok 2013

Ulga na złe długi:

  • Kontrahent nie zapłacił mojej faktury (nie dotyczy kontrahentów w upadłości/likwidacji):

Sposób działania: Po 150 dniach od terminu płatności możemy skorygować (odliczyć) VAT w bieżącej deklaracji załączając do niej zawiadomienie dla urzędu skarbowego

  • Ja jako przedsiębiorca nie zapłaciłem zobowiązania z faktury:

Sposób działania na potrzeby podatku VAT: Po  upływie 150 dni od terminu płatności musimy skorygować (doliczyć) VAT w bieżącej deklaracji.

Sposób działania na potrzeby podatku PIT: Po 30 dniach od terminu płatności (lub po 90 dniach od wystawienia faktury jeżeli termin płatności jest większy niż 60 dni) musimy skorygować koszty (wyksięgować). Jeżeli zapłacimy fakturę w późniejszym okresie, pozwoli nam to ponownie zaliczyć ją w koszty.

 

Metoda kasowa:

  • Kto może ją stosować: mali podatnicy (obrót < 1 200 000€ , po przeliczeniu na polską walutę: do 4922000 zł obrotu),
  • VAT naliczamy w momencie otrzymania zapłaty,
  • VAT odliczamy w momencie zapłaty za faktury od kontrahenta,
  • Inni podatnicy mogą odliczać VAT z faktury „metoda kasowa”, w momencie zapłaty tej faktury,
  • Metodę kasową można wybrać lub z niej zrezygnować do 15.01.2013r.

 

Kasa fiskalna:

  • Przedsiębiorca rozpoczynający działalność w 2013: limit 20000 zł sprzedaży w przypadku osób fizycznych, obliczany proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności gospodarczej,
  • Kontynuujący działalność w 2013: limit 20000 zł (nastąpiło zmniejszenie limitu z 40000 zł),
  • Termin wprowadzenia kasy: 2 miesiące od przekroczenia limitu,
  • Jeżeli limit został przekroczony w 2012 roku, ewidencje na kasie fiskalnej należy rozpocząć od 01.03.2013r.